Vakantie op de Lofoten: het mooiste stukje Scandinavië

Zoals je waarschijnlijk wel weet, ben ik gek op Scandinavië. Of we nu naar Denemarken, Zweden of Noorwegen gaan, we hebben het er altijd enorm naar ons zin. Ik vind het dan ook altijd lastig als mensen mij vragen wat nu mijn favoriete bestemming in Scandinavië is. Elk land (en elke regio) heeft zo zijn eigen charmes. Maar als het gaat om adembenemende landschappen en uitzichten, denk ik toch dat ik de Lofoten het mooiste stukje Scandinavië vind. Toen ik een week op de eilanden was, bleef mijn mond regelmatig open vallen van al het moois dat ik zag. Je blijft hier stoppen om van het uitzicht te genieten en om foto’s te maken – wat voor weer het ook is. Ja, de Lofoten hebben echt mijn hart gestolen.

• Dit is mijn top 10 favoriete plekken in Noorwegen
• Hier vind je meer tips over je route naar Noorwegen
• Deze dingen vonden wij leuk om te doen in Noorwegen en hier reisgidsen en wandelgidsen voor Noorwegen
• Hier staan adresjes waar je fijn kunt overnachten in Noorwegen
• Op deze pagina vind je reizen naar Noorwegen van verschillende reisorganisaties en hier verzamel ik actuele kortingen en gratis extra’s

Alle seizoenen in één week

Vanuit de reisorganisatie (Scandinaviëspecialist Nordic) had ik het advies gekregen om er rekening mee te houden dat op de Lofoten alle seizoenen langs kunnen komen in één dag – soms zelfs in één uur. Ook kan het aan de ene kant van de Lofoten heel ander weer zijn dan aan de andere kant. Ik ging dan ook met een koffer vol kleding in laagjes op pad.

En het klopte hoor! Ik heb misschien niet alle seizoenen in één uur of dag meegemaakt, maar zeker wel in die ene week dat ik er was. Die week begon met frisse temperaturen, waarbij een wollen trui, muts en handschoenen geen overbodige luxe waren. Die eerste dagen zagen de Lofoten er prachtig ruig uit, met al die wolkenflarden die tussen de bergen door zweefden. Aan het einde van de week werd het opeens volop zomer en beklom ik mijn laatste berg in T-shirt en korte broek. Het is dus zeker slim om alles van truien tot slippers mee te nemen als je in de zomer naar de Lofoten gaat.

Rechtstreeks vliegen naar de Lofoten

Normaal gesproken moet je voor een bezoek aan de Lofoten (als je met het vliegtuig gaat) minstens één keer overstappen. Je vliegt dan bijvoorbeeld eerst naar Oslo of Kopenhagen en stapt daar op het vliegtuig naar Noord-Noorwegen. Maar deze reis had een wel heel relaxt begin: mijn reis met Nordic omvatte een rechtstreekse vlucht van Brussel (Zaventem) naar Evenes in Noord-Noorwegen. Die vlucht vertrok om kwart over zeven ‘s morgens en duurde ongeveer drie uur, zodat ik om een uur of half elf al in Noord-Noorwegen stond.

Wat ik me trouwens nog niet had gerealiseerd, is dat een rechtstreekse vlucht niet alleen handiger en sneller is, maar ook duurzamer. De meeste uitstoot gebeurt namelijk bij het opstijgen en landen. Als je kunt kiezen voor één vlucht in plaats van twee, scheelt dat dus flink. Daarnaast blijkt dat mensen die rechtstreeks naar een bestemming vliegen vaak ook langer op één plek blijven. Dat scheelt ook weer emissie én de gemeenschap op zo’n bestemming heeft er veel meer aan, omdat mensen er meer besteden. Ik merk zelf dat ik dit soort duurzaamheidsvoordelen steeds vaker laat meewegen in de beslissingen die ik neem rondom reizen – en daar ben ik vast niet de enige in.

Hotel bij Zaventem

Om rechtstreeks naar de Lofoten te vliegen, moest ik dus wel al vroeg op het vliegveld van Brussel zijn. Daarom sliep ik de nacht van tevoren in Hotel Van der Valk Brussels Airport. Dat is een prettig en betaalbaar hotel, dat bovendien een shuttlebus heeft die je snel naar het vliegveld brengt. Over snel gesproken: ook het inchecken en de veiligheidscontrole op Zaventem gingen heel soepel: geen ellende met lange wachtrijen dus (ik reisde in juni 2023 naar de Lofoten). Al met al was het een heel relaxt vertrek.

Avontuurlijk gevoel

Een vakantie naar de Lofoten is echt iets bijzonders. Het voelt toch avontuurlijker dan een roadtrip Denemarken of Zuid-Frankrijk. Ook het landen op vliegveld Evenes was meteen al ‘anders’. Zodra het vliegtuig aan de grond stond, werd namelijk omgeroepen dat we geen foto’s mochten maken, omdat het vliegveld een militaire basis is. Of eigenlijk moet ik vliegveldje zeggen, want dit is wel heel iets anders dan Schiphol of Zaventem. Toch landden er die ochtend best aardig wat mensen die dit mooie stukje Noorwegen kwamen bewonderen.

Op naar de Lofoten

Op het vliegveld stond een huurauto voor ons klaar. Meteen nog een goede tip van Nordic: neem liever geen harde koffers mee, maar flexibele tassen. Dan heb je wat meer speling bij het inladen van je kofferbak.

Zo gezegd, zo gedaan en we waren onderweg. Vlak bij het vliegveld is een tankstation (Circle K Evenes), waar we even wat te eten haalden. Dat bleek een goede zet, want tijdens de 2,5 uur durende rit naar Svolvaer kwamen we verder niet echt vanzelf plekken tegen waar we dit hadden kunnen doen. Natuurlijk zijn op de Lofoten heus wel hier en daar kleine supermarktjes, je moet ze alleen even opzoeken en het aanbod kan beperkt zijn. Svolvaer heeft meerdere supermarkten en die zijn ook wat groter. Ook handig om te weten: in Leknes op de Lofoten zit een winkelcentrum met onder andere een grote supermarkt en een apotheek, mocht je daar iets nodig hebben.

Terug naar het Noorse landschap waar ik net was geland. Op weg naar de Lofoten konden we meteen genieten van een spectaculaire rit  langs besneeuwde bergtoppen met steile pieken waar flarden wolken tussen hingen. Als de zon doorkwam, vielen de groene hellingen en gekleurde huisjes en bootjes opeens extra op. Vaak reden we langs het water en af en toe moesten we een lange brug over of een nog langere tunnel door. En hoe dichter we bij de Lofoten kwamen, hoe mooier het werd. Er scharrelden schapen rond en we spotten rendieren (die trouwens niet verder de Lofoten op trekken, dus we zagen ze alleen toen we nog redelijk dicht bij vliegveld Evenes waren). Langs de bergwanden stroomden watervallen en in de dalen lagen rotsblokken die bedekt waren met mos. Wat een heerlijk ruig landschap!

Waar liggen de Lofoten?

Zo slingerde de weg zich steeds verder de Lofoten op. We begonnen de eerste kenmerken van dit gebied te zien.

Maar waar liggen de Lofoten nou precies? De Lofoten zijn een eilandengroep in Noord-Noorwegen. Als je heel Noorwegen als het lichaam van een mens zou zien, dan zijn de Lofoten als een uitgestoken arm. Evenes ligt dan zo’n beetje in de oksel, bij de elleboog ligt dan ongeveer Svolvaer en bij de handpalm het dorpje Å. De Vesterålen en Senja liggen boven op de schouder, ten noorden van de Lofoten dus.

De Lofoten bestaan uit zes grote eilanden en een heleboel kleinere (bewoond en onbewoond). Veel water is dus een van de kenmerken van het landschap op de Lofoten. Een andere zijn de scherp gekartelde bergen die steil uit het water omhoog steken. Dat is een van de redenen waarom het zeker aan te raden is om tijdens je vakantie op de Lofoten het landschap ook eens vanaf het water te bekijken, bijvoorbeeld tijdens een kajaktocht of RIB-safari.

Verborgen tussen die steile bergen vind je, en dat voelt elke keer weer als een verrassing vind ik, enkele prachtige witte zandstranden en kleurrijke vissersdorpjes. Er wonen al heel lang mensen op de Lofoten: er zijn overblijfselen gevonden uit de steentijd en de ijzertijd en ook de Vikingen vestigden zich op de Lofoten.

Mooie plaatjes

Tegenwoordig zijn de Lofoten erg geliefd bij kunstenaars, fotografen en toeristen. In de zomer (tussen eind mei en half juli) gaat de zon hier helemaal niet onder en kun je dus (als het onbewolkt is) de middernachtzon bewonderen. In de winter is het noorderlicht regelmatig te zien en dat zorgt in combinatie met het waanzinnig mooie landschap van de Lofoten voor spectaculaire plaatjes. Maar ook overdag kan het licht hier, samen met de weersomstandigheden, heel snel veranderen. Zo maak je steeds weer andere foto’s, zelfs als je op dezelfde plek zou blijven.

Behalve mensen komen ook veel vogelsoorten graag naar de Lofoten, zoals zeearenden, aalscholvers en papegaaiduikers (allemaal gezien!). Daarnaast kun je met een beetje geluk ook orka’s, bultrugwalvissen, zeehonden en dolfijnen spotten (deze zag ik niet). Ook mooi om vast te leggen!

Vissen en visserij

Dat deze dieren zo graag naar de Lofoten komen, heeft te maken met de overvloed aan voedsel dat ze hier kunnen vinden.

Dat heeft te maken met de ligging van de Lofoten. Hierbij moet je weer even aan die uitgestoken ‘arm’ denken die de Lofoten vormen. Vanuit de Golf van Mexico loopt een ononderbroken warme golfstroom richting Noord-Noorwegen, die precies wordt opgevangen in de ‘oksel’ van de Lofoten en Noorwegen. Hierdoor is het water in de Vestfjord zelfs in de winter relatief warm: denk aan zo’n 7 graden. En dat is echt warm als je bedenkt dat de Lofoten op dezelfde hoogte liggen als bijvoorbeeld Groenland, Alaska en Siberië. Op dat relatief warme water komt heel veel kabeljauw af. Deze vissen komen in maart en april vanuit de Barentszzee speciaal hiernaartoe om kuit te schieten. Daarbij komt nog eens dat de Maalstroom bij de Lofoten voedingsstoffen naar boven brengt waar nog meer vissen op af komen.

Behalve vogels, orka’s en walvissen komen op al die kabeljauw natuurlijk al honderden jaren vissers af. En de gunstige visomstandigheden worden ook nog eens gecombineerd met de gunstige droogomstandigheden op de Lofoten. De lucht is hier relatief droog en de wind die vanaf zee de eilanden op waait is ziltig, waardoor de vissers de vis zo te drogen kunnen hangen aan die enorme houten rekken die je overal ziet staan. Net zolang totdat het stokvis (skrei) is geworden.

Het vocht uit de vissen verdampt deels en druipt deels in de grond onder de rekken. Daar kan het dan ook nogal drassig zijn. Na een tijdje drogen zijn de vissen zo hard als een plank geworden en worden ze ervanaf gehaald. Toen ik in juni op de Lofoten was, zag ik dit op veel plekken gebeuren.

De gedroogde vis kan heel lang bewaard worden. Je zou kunnen zeggen dat stokvis het eerste superfood was: het bederft nooit! Dat was een van de manieren waarop de Vikingen zulke enorm lange zeereizen konden maken. En het bijzondere is: als je de stokvis daarna weer laat weken in zout water, krijgen ze bijna hun complete gewicht terug. Ook bevat de vis nog bijna alle voedingsstoffen die er voor het drogen in zaten. Wil je stokvis proeven? Ik schrijf erover in mijn post over lekker eten op de Lofoten. 

Rorbuer

De visserij speelde dus een belangrijke rol bij de bevolking van de Lofoten en al die vissers moesten natuurlijk wel ergens wonen. Daar waren al die schattige vissershuisjes op palen langs het water voor. Ze heten rorbuer en die naam is afkomstig van ror (roeien) en bu (wonen). Nu zijn er vaak vakantiewoningen in gevestigd.  Ik kan me geen geschiktere plek bedenken om te verblijven tijdens je vakantie op de Lofoten. Je leest er meer over in mijn blogpost over overnachten op de Lofoten.

Die palen waarop de huizen gebouwd zijn, hebben trouwens te maken met het grote getijdeverschil op de Lofoten. Zie je veel drooggevallen baaien? Dan is het eb. Het getijdeverschil op de Lofoten loopt op tot wel 3,5 meter, dus als het eb is, liggen heel wat bootjes op het droge. Als je 6 of 7 uur later langs dezelfde plek rijdt, kan het zijn dat het er daar heel anders uitziet. 

Overnachten op de Lofoten

Tijdens mijn vakantie op de Lofoten overnachtte ik ook in verschillende rorbuer, maar ook in een moderne hotelsuite. Hier overnachtte ik:

• Een hotelkamer van Skårungen in Kabelvåg
• Een vissershuisje van Reine Rorbuer
• Een vissershuisje van Henningsvaer Rorbuer
• Een suite in Nordis Apartments in Svolvaer

Je leest er alles over in mijn blogpost over fijne accommodaties op de Lofoten. Daar vertel ik ook over de twee fijne campings op de Lofoten die ik ben gaan bekijken.

Lekker eten op de Lofoten

Met al die vis kun je wel verwachten dat je goed vis kunt eten op de Lofoten. Maar er zijn sowieso veel goede restaurants te vinden op deze eilandengroep. In mijn blogpost over lekker eten op de Lofoten vind je al mijn tips voor smakelijke tussenstops, lunches en diners.

Doen op de Lofoten

Als je net als ik in juni op de Lofoten bent, het je het geluk dat de zon nooit onder gaat. Je kunt dan ook niet alleen de dagen, maar ook de avonden (en theoretisch zelfs de nachten) gebruiken om excursies te maken. Ik maakte een heleboel leuke uitstapjes toen ik op vakantie op de Lofoten was:

• Ik ging met een snelle RIB-boot op zoek naar zeearenden inclusief een bezoekje aan de Trollfjord
• Maakte deze mooie wandelingen naar uitkijkpunten op de Lofoten
• Ging paardrijden onder de middernachtzon
• Volgde een beginnerscursus surfen bij Lofoten Beach Camp
• Het zeekajakken vanuit Svolvaer was een van mijn favoriete middagen
• Als je van vissen houdt, is zeevissen op de Lofoten misschien wel leuk voor je
• Ik ging ook nog op RIB-safari naar de Moskstraumen
• Maar gewoon rondrijden en af en toe een tussenstop maken vond ik ook al geweldig om te doen op de Lofoten. Bijvoorbeeld naar mooie dorpjes of stranden.
• Vikingmuseum Lofotr is zeker een aanrader als je geïnteresseerd bent in geschiedenis

Ongelofelijk toch, wat je in een week allemaal kunt beleven?

Met Nordic naar de Lofoten

Zie jij zo’n mooie reis naar de Lofoten ook wel zitten? Zelf reisde ik dus met Scandinaviëspecialist Nordic naar de Lofoten. Het handige is dat je met zo’n reis in één keer je vervoer, verblijf en als je wilt ook activiteiten geregeld hebt. Hier vind je alle reizen van Nordic naar de Lofoten.

Het fijne van reizen met Nordic is ook dat je via de Vamoos-app alle info voor je reis bij de hand hebt. Er staat bijvoorbeeld in waar je de huurauto ophaalt en waar en wanneer je kunt inchecken voor je verblijf, maar ook heel veel tips in de omgeving, van restaurants tot wandelingen op de Lofoten. Dat vond ik echt een hele fijne toevoeging.

Meer tips voor de Lofoten vind je op de website van Visit Lofoten.

Had je de video over mijn week op de Lofoten al gezien? (Als je op de hoogte wilt blijven van nieuwe reisvideo’s, kun je je abonneren op mijn YouTube-kanaal.)

Het hele jaar door in Scandinavische sferen? Daarvoor heb ik deze agenda gemaakt:

Of bestel hem rechtstreeks bij uitgeverij Edicola – dat kan hier.

Ik werd uitgenodigd om de Lofoten te bezoeken om erover te schrijven op Stralend Noorwegen.

Deze blogpost kan affiliatelinks bevatten. Als jij via zo’n link iets koopt of boekt, krijg ik een kleine vergoeding. Dit gebeurt anoniem en kost jou niets extra’s. Samenwerkingen en affiliatelinks stellen mij in staat om deze website te onderhouden en jou van informatie te blijven voorzien. Meer hierover lees je in mijn disclaimer/privacyverklaring.